Święto Opieki Matki Bożej (znane powszechnie jako Pokrowa) obchodzone jest w kościołach prawosławnych i poświęcone opiece Bożej nad ludźmi za wstawiennictwem Maryi. Według kalendarza juliańskiego Pokrowa przypada na 1 października, a według kalendaria gregoriańskiego czyli „nowego stylu” 14 października. Celebrowane jest jako jedno z najważniejszych świąt po 12 głównych Wielkich Świętach. Słowo Pokrow ma znaczenie złożone: oznacza ochronę, wstawiennictwo, ale również odnosi się do całunu lub płaszcza. Święto Opieki Matki Bożej wywodzi się z kultu relikwii Matki Bożej w Cesarstwie Bizantyjskim, gdzie przechowywano m.in. chustę i pasek Maryi. Pokrowa jest wspomnieniem wydarzeń, które miały miejsce za czasów panowania w 910 roku imperatora Lwa VI Filozofa. W tym czasie mury miasta Konstantynopola były oblegane przez wrogie wojska Saracenów. Przerażeni mieszkańcy schronili się wówczas w świątyni w Blachernie (dzielnica Konstantynopola) na całonocnym czuwaniu modlitewnym. W niedzielę 1 października nad ranem św. Andrzej Jurodiwy (pl. Szalony dla Chrystusa), który był niewolnikeim pochodzenia słowiańskiego, zobaczył otwartą kopułę kościoła i Matkę Bożą unoszącą się w powietrzu, jaśniejącą w otoczeniu aniołów i świętych. Maryja rozpościerała swój welon (właściwie omoforion) nad wszystkimi ludźmi w kościele jako znak swojej opieki nad światem. Święty Andrzej znalazł potwierdzenie swojego widzenia u swego ucznia, św. Epifaniusza, który stał obok niego. On również ujrzał to cudowne zjawisko. Objawienie napełniło nadzieją wiernych, bowiem Imperium znajdowało się w trudnej sytuacji. Ocalenie miasta przed nieprzyjacielską flotą przypisywano bezpośredniej interwencji Matki Bożej. Pokrowa to również rodzaj ikony Bogurodzicy jako pośredniczki, orędowniczki oraz opiekunki ludzkości. Przedstawia Matkę Boską, trzymającą w dłoniach szal rozpostarty nad ludem i mającą po bokach aniołów oraz świętych. Inne ikony pokazują Maryję z rozłożonymi rękami, a szata trzymana jest przez otaczających Ją aniołów.